Sách hay về tâm lý học hành vi con người

Tất Cả Chúng Ta Đều Hành Xử Cảm Tính

“Tất cả chúng ta đều hành xử cảm tính kể cho chúng ta câu chuyện đằng sau những kiến thức quan trọng nhất trong kinh tế học hiện đại. Nếu bị kẹt trong thang máy với một học giả đương thời, nhất định tôi sẽ chọn ở chung với Richard Thaler.” -Malcolm Gladwell

Các nhà kinh tế học truyền thống giả định rằng con người hành xử duy lý. Nhưng trong nghiên cứu của mình, Richard Thaler đã chỉ ra rằng những “cỗ máy người” duy lý lạnh lùng như nhân vật Spock trong loạt phim Star Trek cũng không khác gì con người cảm tính chúng ta. Tất cả chúng ta đều thiên vị, hành xử cảm tính và ra những quyết định đi ngược tiêu chuẩn duy lý mà các nhà kinh tế giả định. Con người hành xử vô lý. Nhưng quan trọng hơn, những hành xử vô lý ấy của chúng ta tạo ra những hệ quả vô cùng to lớn.

Ban đầu bị các nhà kinh tế khinh thường, nhưng ngày nay, kinh tế học hành vi, ngành kinh tế nghiên cứu những tính toán sai lầm của con người và tác động của những tính toán ấy đối với thị trường đã trở thành một môn khoa học quan trọng giúp chúng ta ra quyết định đúng đắn hơn trong đời sống hằng ngày cũng như các quyết sách trong xã hội.

Tất cả chúng ta đều hành xử cảm tính là sản phẩm kết hợp tài tình những nghiên cứu mới nhất về tâm lý học và kinh tế học, với tài kể chuyện lão luyện và óc hài hước đáo để. Richard Thaler sẽ khai sáng độc giả về cách ra những quyết định thông minh hơn trong một thế giới ngày một bí hiểm.

How Psychology Works – Hiểu Hết Về Tâm Lý Học

Ám sợ là gì, ám sợ có thực sự đáng sợ không? Rối loạn tâm lý là gì, làm thế nào để thoát khỏi tình trạng suy nhược và xáo trộn đó? Trầm cảm là gì, vì sao con người hiện đại thường xuyên gặp và chống chọi với tình trạng u uất, mệt mỏi và tuyệt vọng này?

Tìm hiểu về các vấn đề tâm trí của con người luôn đầy sức hấp dẫn và lôi cuốn, vì vậy mà tâm lý học ra đời, hình thành và phát triển rất nhiều các học thuyết và trường phái.

Cuốn sách này dẫn dắt bạn đọc qua hành trình tìm hiểu các học thuyết và trường phái đó, về cách các nhà tâm lý diễn giải hành xử và tâm trí con người. Tại sao chúng ta có những hành vi, suy nghĩ và cảm xúc như vậy, chúng diễn ra và kết thúc như thế nào, chúng ảnh hưởng lâu dài, gián đoạn hay ngắn ngủi đến đời sống của chúng ta ra sao, làm thế nào để chúng ta thoát khỏi những tác động tiêu cực của chúng?

Động Lực Chèo Lái Hành Vi

Hãy quyên đi những thứ mà bạn cho rằng mình hoàn toàn thấu hiểu về cách thức tạo động lực thúc đẩy con người trong công việc, học tập hay tại chính gia đình. Chúng ta đều sai hết cả. Trong cuốn sách Động lực chèo lái hành vi, Daniel H. Pink đã trình bày những sự thật gây choáng váng.

Dựa trên những nghiên cứu về động lực thúc đẩy con người được thực hiện trong bốn thập kỷ qua, Pink đã chỉ ra những khác biệt giữa lý thuyết với thực tế – cũng như tác động của chúng ta tới cuộc sống của chúng ta. Ông đã chứng minh rằng, mặc dù đã làm mưa làm gió suốt thế kỷ XX, phương pháp cũ rích Củ cà rốt và cây gậy không còn phù hợp để thúc đẩy mọi người vượt qua những thử thách trong thời đại ngày nay.

Tâm Lý Học Đám Đông

Tác giả Gustave Le Bon (1841 – 1931) là nhà tâm lí học xã hội nổi tiếng người Pháp với lí thuyết về đám đông. Ông viết về nhiều lĩnh vực và có ảnh hưởng rất lớn trong xã hội Pháp đương thời. Những tác phẩm nền tảng nhất của Le Bon là Quy luật tâm lí về sự tiến hoá của các dân tộc (Les Lois psychologiques de l’évolution des peuples, 1894), Cách mạng Pháp và tâm lí học về các cuộc cách mạng (La Révolution française et la psychologie des révolutions, 1912) và Tâm lí học đám đông (La Psychologie des foules, 1895).

Trong kiệt tác sáng rõ và sinh động này, Gustave Le Bon soi sáng những hoạt động vô thức – phi lý trí của các suy nghĩ tập thể cùng cảm xúc đám đông, qua đó đặt tư tưởng của đám đông đối nghịch với tư duy tự do và lý trí độc lập của cá nhân. Ông chỉ ra bằng cách nào hành vi của một cá nhân lại có tác động đến đám đông.

Có rất nhiều sự thật được gợi mở nếu ta thấy hiểu về tâm lý đám đông, như Le Bon khẳng định : “Kiến thức về ngành khoa học này soi rọi rất nhiều hiện tượng lịch sử và kinh tế, mà nếu thiếu thì những hiện tượng đó sẽ hoàn toàn không thể hiểu được.”

Tài Chính Hành Vi – Tâm Lý Học, Đưa Ra Quyết Định Và Thị Trường

Lĩnh vực Tài chính hành vi đang phát triển nhanh chóng và sử dụng các kiến thức từ tâm lý học để tìm hiểu cách thức hành vi của con người ảnh hưởng đến các quyết định của các nhà đầu tư cá nhân và chuyên nghiệp, của các thị trường và các nhà quản lý.

Tất cả chúng ta đều là con người, điều đó có nghĩa là hành vi của chúng ta bị ảnh hưởng bởi tâm lý. Một vài quyết định rất đơn giản và là những lựa chọn hằng ngày, như việc chúng ta sẽ học tập chăm chỉ như thế nào cho kỳ thi sắp tới, hay nhãn hiệu nước giải khát nào chúng ta sẽ mua, nhưng những quyết định khác lại có thể ảnh hưởng đáng kể đến tình hình tài chính của chúng ta, như là chúng ta có nên mua một cổ phiếu nào đó hay không, hay chúng ta sẽ phân bổ tiền trong tài khoản hưu trí 401(k) của chúng ta vào các quỹ đầu tư khác nhau như thế nào.

Mục đích của cuốn sách này là trình bày những gì chúng ta học được về việc ra quyết định từ những nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính hành vi, song song với việc nhìn nhận những thách thức vẫn đang tồn tại.

Ở phần tiếp theo của cuốn sách, chúng ta sẽ thấy rằng tài chính hành vi rất hữu ích trong việc giúp chúng ta hiểu về những câu đố ở mức độ nhà đầu tư. Ví dụ, tại sao con người có xu hướng đầu tư vào những công ty địa phương? Tại sao các nhà đầu tư nhầm lẫn một công ty tốt là một cổ phiếu tốt? Tại sao con người gia tăng chấp nhận rủi ro nếu họ vừa có được thành quả danh mục tốt hoặc kém? Tại sao họ lại lưỡng lự khi loại bỏ các cơ hội đầu tư kém ra khỏi danh mục của mình? Tại sao nhiều nhà đầu tư lại giao dịch thường xuyên? Tại sao họ lại không đa dạng hóa đầy đủ các tài sản đang nắm giữ? Tại sao con người lại hành động theo đám đông?

Đọc Vị Khách Hàng Bằng Tâm Lý Học Hành Vi

Tâm lý học xã hội chính là con đường bí mật dẫn tới hành vi. Các tiến bộ về tâm lý học xã hội và kinh tế học hành vi đã tăng khả năng giúp chúng ta hiểu được nguyên nhân dẫn đến hành vi của người khác và dựa vào đó để can thiệp và tạo ra thay đổi.

Lý do đằng sau việc mua hàng là gì? Và nếu khách hàng không mua, thì rào cản nằm ở đâu? “Đọc vị khách hàng bằng tâm lý học hành vi” sẽ giúp những người làm kinh doanh tìm ra điểm chạm giữa sáng tạo và bán hàng, lý giải cho những thay đổi trong hành vi khách hàng dựa trên nền tảng tâm lý.

Tâm Lý Học Thành Công

Cuốn sách sẽ cho bạn thấy không chỉ khả năng và tài trí mới mang lại thành công cho chúng ta, mà phần lớn do cách tiếp cận mục tiêu bằng lối tư duy nào.

Việc tán dương trí thông minh và khả năng của con bạn không hề nuôi dưỡng lòng tự trọng và dẫn đến thành tựu, mà thậm chí còn phương hại đến thành công sau này. Với tư duy đứng đắn, chúng ta có thể tạo động lực cho con cái và giúp chúng phát triển trong trường học, cũng như đạt được mục tiêu của bản thân trong cuộc sống và sự nghiệp.

Dweck đã giúp tất cả các bậc cha mẹ, giáo viên, CEO và vận động viên thấy một ý tưởng đơn giản về não bộ có thể tạo ra tình yêu học tập và sự kiên trì – cơ sở cho những thành tựu vĩ đại ở mọi lĩnh vực.

Thay Đổi Đâm Chồi Từ Đâu

Tiếp nối chủ đề quản lý sự thay đổi, Thay đổi đâm chồi từ đâu? hướng vào điểm mấu chốt của mọi thay đổi trong các tổ chức.

Thông qua hàng loạt câu chuyện có thực và sinh động trong một số công ty, tác giả đã tấn công trực diện vào vấn đề căn bản đằng sau mọi công cuộc thay đổi: Làm thế nào truyền tải thành công thông điệp để thật sự thay đổi hành vi của mọi người?

Dựa trên các cuộc phỏng vấn từ hơn 100 tổ chức đang trong quá trình thay đổi trên quy mô lớn, Thay đổi đâm chồi từ đâu? mang lại câu trả lời đơn giản nhưng đầy khiêu khích cho câu hỏi này, mãi mãi làm biến đổi cách thức và phương pháp tiếp cận sự thay đổi của các tổ chức và cá nhân.

Tâm Lý Học Hài Hước

Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao nhạc sĩ dở tệ luôn luôn giành chiến thắng trong cuộc thi Eurovision Song Contest, hoặc làm thế nào mà những chính trị gia không đủ năng lực lại được bầu?

Trong khi các nhà khoa học khác đi vào vấn đề hiển nhiên thì Richard Wiseman lại bận rộn khám phá những yếu tố bí mật của sự quyến rũ, khám phá tính cách con người được hình thành như thế nào khi chúng ta sinh ra và kiểm tra tại sao mọi người thường bỏ qua những dấu hiệu rõ ràng nhất của sự phản bội đối tác của mình.

Sử dụng các phương pháp khoa học điều tra các chủ đề khác thường thu hút sự quan tâm của công chúng cũng như cộng đồng khoa học, Tâm lý học hài hước mang đến hiểu biết mới cho những phần chưa được khám phá của tâm trí con người và đưa chúng ta đến những nơi các nhà khoa học chính thống sợ bước đến. Cuốn sách có thể so sánh với Kinh tế học hài hước, nhưng mang tính dân túy và hài hước hơn rất nhiều.

Phi Lý Trí

Tại sao chúng ta luôn tự hứa là sẽ ăn kiêng để rồi ý nghĩ ấy vụt biến ngay khi chiếc xe chở đồ tráng miệng đi qua? Tại sao đôi khi chúng ta hào hứng mua sắm những thứ không thật sự cần đến?

Là một trong những cuốn sách của Dan Ariely là một cuốn sách đặc biệt hấp dẫn và đầy cảm hứng. Nó buộc người đọc phải suy nghĩ kỹ hơn về tất cả những hành vi, những sai lầm của mình để sống hợp lý và tốt đẹp hơn.

Tâm Lý Học Và Đời Sống

Hiểu biết tâm lý con người là một lợi thế trong các hoạt động tương tác xã hội. Nghiên cứu và ứng dụng thành tựu của môn khoa học này cũng góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng sống về mặt tinh thần, làm tăng tiến sự giao lưu giữa các cộng đồng văn hóa và phát triển xã hội loài người.

Tâm lý học và đời sống là cuốn sách đồ sộ, đề cập và đi sâu khai thác rất nhiều chủ đề về tâm lý con người dựa trên kết quả của hàng trăm công trình thực nghiệm do các nhà nghiên cứu tâm lý thực hiện. Đó là những nghiên cứu đáng tin cậy được tập hợp từ nhiều nơi trên khắp thế giới, ở nhiều thời điểm lịch sử cho đến thế kỷ 21, trên nhiều quy mô khác nhau.

Các chủ đề tâm lý con người, từ nhận thức đến hành vi chủ quan cũng như tác động của hoàn cảnh, đều được phân tích đầy đủ trong cuốn sách này. Đây sẽ là một tài liệu tổng quát và chuyên sâu giúp bạn nghiên cứu các vấn đề tâm lý học trong đời sống hàng ngày một cách có hệ thống và dễ tiếp thu nhất.

Bản Chất Của Dối Trá

Hầu hết chúng ta đều nghĩ mình trung thực, nhưng, trên thực tế, tất cả chúng ta đều dối trá. Từ Washington đến Phố Wall, từ lớp học đến nơi làm việc, hành vi phi đạo đức xuất hiện ở khắp mọi nơi. Không ai trong chúng là ngoại lệ, cho dù đó là một lời nói không gây hại (white lie) đến các báo cáo tài chính gian lận.

Trong cuốn sách Bản chất của dối trá, cuốn sách từng đoạt giải thưởng lớn – tác giả sách bán chạy nhất, Dan Ariely cho thấy tại sao một số điều dễ nói dối hơn những điều khác, làm thế nào để gặp ít vấn đề hơn chúng ta tưởng hơn khi bị lừa dối, và cách hoạt động kinh doanh đã mở đường cho các hành vi phi đạo đức, cả cố ý lẫn vô ý như thế nào.

Tư Duy Nhanh Và Chậm

Chúng ta thường tự cho rằng con người là sinh vật có lý trí mạnh mẽ, khi quyết định hay đánh giá vấn đề luôn kĩ lưỡng và lý tính. Nhưng sự thật là, dù bạn có cẩn trọng tới mức nào, thì trong cuộc sống hàng ngày hay trong vấn đề liên quan đến kinh tế, bạn vẫn có những quyết định dựa trên cảm tính chủ quan của mình.

“Tư duy nhanh và chậm”, cuốn sách nổi tiếng tổng hợp tất cả nghiên cứu được tiến hành qua nhiều thập kỷ của nhà tâm lý học từng đạt giải Nobel Kinh tế Daniel Kahneman sẽ cho bạn thấy những sư hợp lý và phi lý trong tư duy của chính bạn. 

Phi Lý Một Cách Hợp Lý

Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao người ta muốn giảm cân nhưng lại thất bại trong kế hoạch ăn kiêng? Hay tại sao người ta lại vứt rác một cách vô ý thức ở nơi công cộng? Hoặc chỉ đơn giản là tại sao những chiếc tất của mình lại thường xuyên biến mất? Những câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại không dễ trả lời chút nào đó chính là chủ đề của quyển sách Phi lý một cách hợp lý.

Lẽ Phải Của Phi Lý Trí

Lẽ phải của phi lý trí là cuốn sách tư duy được xây dựng và phát triển trên cuốn sách nền tảng Phi lý trí của nhà khoa học xã hội Dan Ariely.

Nếu như trong Phi lý trí, Dan Ariely đã đưa ra những ảnh hưởng đa chiều dẫn tới việc con người đưa ra những quyết định thiếu khôn ngoan thì giờ đây trong cuốn Lẽ phải của phi lý trí ông hé lộ những ảnh hưởng đầy bất ngờ, cả tích cực lẫn tiêu cực, mà ‘phi lý trí’ có thể tác động đến cuộc sống của chúng ta.

Tập trung vào nghiên cứu những hành vi của chúng ta tại nơi làm việc và các mối quan hệ của chúng ta, ông đưa ra những hiểu biết mới và những sự thật đáng ngạc nhiên về những điều đang thôi thúc chúng ta làm việc, cách thức mà một hành động thiếu khôn ngoan có thể trở thành một thói quen, cách mà chúng ta học để yêu thương những người mà chúng ta sống cùng, và còn nhiều hơn thế nữa.

Chúng Ta Quyết Định Như Thế Nào

Chúng ta luôn phải đưa ra quyết định cho những công việc hằng ngày, từ bình thường nhất cho đến hệ trọng nhất. Vậy, liệu bạn đã biết các quyết định của mình được não bộ định đoạt như thế nào chăng?

Thông qua các ví dụ thực tế điển hình trong việc ra những quyết định từ bình thường cho đến quan trọng, cuốn sách Chúng ta quyết định như thế nào sẽ đem đến cho bạn những hiểu biết sâu sắc và cặn kẽ về các hoạt động tế vi bên trong não bộ khi chúng ta đưa ra một quyết định. Bạn sẽ khám phá ra rằng chính cảm xúc – chứ không phải lý trí – mới là nhân tố giúp chúng ta quyết định một cách sáng suốt.

Nghịch Lý Của Sự Lựa Chọn

Đây là cuốn sách có giá trị vì hai lý do.

Thứ nhất, nó đã biện luận một cách đầy sức thuyết phục rằng chúng ta sẽ sống tốt hơn nếu có ít lựa chọn hơn, và rằng nhiều người trong chúng ta đang phải rất vất vả để đi đến những quyết định lựa chọn tốt nhất.

Thứ hai, cuốn sách cũng dành một lời giới thiệu đầy hấp dẫn về xu hướng nghiên cứu hiện tại trong ngành tâm lý học về lựa chọn và cuộc sống con người.

Sức Mạnh Của Thói Quen

Chìa khoá quan trọng nhất để mở cánh cửa thành công chính là sự kết hợp nhuần nhuyễn những thói quen tốt với nhau.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để phân biệt thói quen tốt và thói quen xấu? Thói quen có nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta hay không?

Với ba phần khá đầy đặn, Sức mạnh của thói quen cho bạn cái nhìn toàn diện không chỉ về thói quen cá nhân, của tổ chức mà còn là của toàn xã hội, cùng với lời khuyên để vận dụng các thói quen đó.

Muốn thay đổi thói quen, bạn phải phá vỡ những việc làm tuỳ hứng hàng ngày – câu “thần chú” này chỉ đường cho bạn tới thành công.

Sức mạnh của thói quen sẽ làm bạn say mê bởi những ý tưởng thú vị, những nghiên cứu ấn tượng, những phân tích thông minh và những lời khuyên thiết thực. Và những độc giả đã đưa cuốn sách này vào danh sách bestseller của Thời báo New York suốt 40 tuần đã kiểm chứng điều đó.

Khoa Học Điều Trí Khiển Tâm

Cùng với lập luận logic, thuật gieo ý tưởng là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để gây ảnh hưởng đến suy nghĩ, quyết định và hành động của bất kì ai. Walter Dill Scott có thể được xem là một trong những người tiên phong nghiên cứu ứng dụng thuật này trong quảng cáo nói riêng và kinh doanh nói chung. Dựa vào các đặc điểm của ý tưởng, bất kỳ ai cũng đều có thể gieo ý tưởng đúng chỗ rồi lùi lại xem nó nảy mầm và hóa thành hành động trong đầu người khác. Thuật gieo ý tưởng ngay từ khi mới được đề xuất đã được dân kinh doanh Mỹ đón nhận, và trở thành một trong những thủ thuật được ứng dụng rộng rãi nhất trên toàn nước Mỹ từ những năm 1910 cho đến tận ngày nay.

Để hỗ trợ quý độc giả có thể nắm vững được các ý tưởng chủ chốt của quyển sách một cách nhanh chóng và hiệu quả, người dịch đã tóm tắt và bình luận về các ý hay của từng chương. Phần tóm tắt này có thể được xem như một tấm bản đồ, giúp các bạn có thể tra cứu nhanh chóng để ứng dụng khi gặp vấn đề trong thực tiễn.

Một số ý tưởng của tác giả Walter Dill Scott có liên quan mật thiết đến nhiều quyển sách khác cùng chủ đề. Những quan điểm của các tác giả khác về cùng vấn đề—cả đồng thuận lẫn phản đối với tác giả Scott—sẽ được ghi chú cụ thể ở cuối trang để quý độc giả có thể nhìn nhận vấn đề đa chiều theo nhiều góc nhìn—từ lý thuyết đến thực chiến.